پخش زنده
امروز: -
معرفی دستاورد‌های آمبودزمانی ایران در مجمع آمبودزمان ها
رئیس ستاد برگزاری چهارمین مجمع آمبودزمان‌های کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی، دستاورد‌های آمبودزمانی ایران را در این مجمع معرفی کرد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، آقای احمد رحمانیان رئیس ستاد برگزاری چهارمین مجمع آمبودزمان‌های کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی، آقای علی الماس دبیر اجرایی مجمع آمبودزمان‌های کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی و حجت الاسلام و المسلمین محمد امین فرزانه رئیس آموزش و پژوهش سازمان بازرسی در برنامه گفتگوی ویژه خبری کارکرد‌ها و اهداف مجمع آمبودزمان‌های کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی را تشریح کردند و به پرسش‌ها در این باره پاسخ دادند. متن کامل این برنامه به شرح زیر است:
مقدمه مجری: رئیس قوه قضائیه در چهارمین مجمع آمبودزمان‌های کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی گفت: سال‌ها دنیا اسیر تبعیض نژادی بوده و رگه‌هایی از این تبعیض همچنان در برخی جوامع حاکم است. رئیس دستگاه قضا این را هم گفته که هدف اساسی و اصلی از تشکیل نهاد‌هایی مثل آمبودزمان، حفظ کرامت انسانی و تحقق صلح و عدالت جهانی است.
سوال: آقای رحمانیان، بفرمایید که آمبودزمان یعنی چه؟ چه کارکردی دارد؟ شاید خیلی‌ها با این واژه آشنایی نداشته باشند، در این خصوص توضیحاتی بفرمایید.
رحمانیان: همانطور که استحضار دارید سازمان بازرسی کل کشور به موجب اصل ۱۷۴ قانون اساسی دو وظیفه مهم نظارت بر اجرای صحیح مقررات و حسن جریان امور را بر عهده دارد و در دل این دو وظیفه یک وظیفه دیگری که مستتر است وظیفه آمبودزمانی است، سوال فرمودید که آمبودزمان چیست و شاید یک واژه نامانوسی باشد و بسیاری از هموطنان اطلاعی نداشته باشند که آمبودزمان چه هست؟ آمبودزمان در حقیقت یک نهادی است که به موجب قانون اساسی و یا قانون عادی در کشورهای مختلف تشکیل می‌شود این نهاد یک نهاد غیرقضایی است رسیدگی به شکایات آن به صورت غیرتشریفاتی است، وظیفه اصلی آن رسیدگی به شکایات و تظلمات مردم است، از دستگاه‌های اجرایی حاکمیتی و حکومتی است. چه دستگاه‌هایی؟ دستگاه‌هایی که مرتکب نقض قانون می‌شوند دستگاه‌هایی که مرتکب اقدامات فراقانونی می‌شوند، دستگاه‌هایی که حقوق شهروندی را نقض می‌کنند و در حقیقت حقوق شهروندی مردم را رعایت نمی‌کنند و همچنین پیگیری خسارات وارده به شهروندان در اثر نقض مقررات است و در یک کلام آمبودزمان صدای مردم یا کسانی است که ضعیف هستند و پناهی ندارند که شکایات خودشان را به جایی ببرند از طریق آمبودزمان پیگیری می‌شوند.
طبیعتا در جمهوری اسلامی دستگاه‌هایی با این ماموریت، متعدد هستند، ولی دستگاهی که به صورت رسمی به موجب قانون، نماینده عالی نظام جمهوری اسلامی باشد در مجامع بین المللی سازمان بازرسی کل کشور است که باید بگویم که سازمان بازرسی کل کشور در ۷ نهاد و مجمع آمبودزمانی بین المللی اعم از آسیایی و اوراسیا، اکو، منطقه‌ای، فرامنطقه‌ای و کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی، عضو است و بیش از ۱۴ تفاهمنامه هم با کشورهای مختلف منعقد کرده و در راستای وظایف آمبودزمانی کار‌های متعددی کرده که من ان شاالله در ادامه در خدمت شما هستم و پاسخ خواهم داد.
سوال: در خصوص اهداف اصلی چهارمین اجلاس هم بفرمایید اگر تفاوت‌هایی با اجلاس‌های گذشته داشته است.
رحمانیان: چهارمین اجلاس یا چهارمین مجمع عمومی آمبودزمانی کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی که امروز که روز اول آن بود و فردا روز دوم را سپری می‌کند.
سوال: دو روزه است؟
رحمانیان: بله. دو روزه است، امروز بعد از مراسم افتتاحیه ما جلسه هیئت مدیره را داشتیم که مباحث کاری و تخصصی آمبودزمان را مطرح کردند، استحضار داشته باشید که ترکیه بعنوان رئیس آمبودزمان کشورهای سازمان همکاری اسلامی است و جمهوری اسلامی ایران و سازمان بازرسی کل کشور جمهوری اسلامی ایران به نمایندگی به عنوان نائب رئیس است و پاکستان به عنوان دبیر اجرایی و آقای علی الماس که در این نشست حضور دارد به عنوان دبیر اجرایی در این نشست حضور دارند.
در روز اول ما نشست تخصصی هیئت مدیره را داشتیم فردا در دو نوبت صبح و بعد از ظهر بر اساس دستوری که از قبل توسط دبیرخانه مشخص شده، مباحث تخصصی و فنی را دنبال می‌کنیم، اما ما چه اهدافی را دنبال می‌کنیم و چه وجه تمایزی این نشست با نشست‌های دیگر دارد؟ در وهله اول ما معرفی می‌خواهیم بکنیم دستاورد‌های آمبودزمانی نظام جمهوری اسلامی به صورت مشخص سازمان بازرسی کل کشور، سازمان بازرسی کل کشور در بخش آمبودزمانی در سه حوزه حضور فعال و چشمگیری داشته، اول در بحث رسیدگی به شکایات و گزارشات مردم، چه آنهایی که تظلم خواهی کردند و معترض بودند نسبت به عملکرد دستگاه‌های اجرایی، چه آنهایی که گزارشات فساد ارسال کردند از طریق سامانه‌ای که خدمت شما خواهم گفت سامانه ۱۳۶، این یک بخش از اقدامات آمبودزمانی ما بوده که به واقع معرفی خواهیم کرد، بخش دوم هم شناخت مشکلات مردم است بر اساس کار‌های پژوهشی و تحقیقاتی که انجام شده و ساعت‌ها کار برده مشکلات مردم شناسایی شده و بر اساس شناخت مشکلات مردم برنامه‌های نظارت و بازرسی خودمان را تعریف کردیم و بخش سوم حضور در میان مردم در بخش‌های مردمی، مثل نماز‌های جمعه و جماعات، مراکز آموزشی، دستگاه‌هایی که دستگاه خدمات رسان هستند حضور پیدا می‌کنیم که مشکلات مردم را از نزدیک لمس کنیم. از جمله اهداف دیگری که می‌توانیم از آن نام ببریم، حضور قدرتمند در مجامع آمبودزمانی است لازمه یک فعالیت نظارت و بازرسی قوی و مقتدر این است که بتوانیم در کشور‌هایی که دستگاه نظارتی مختلف دارند حضور پیدا کنیم از دو جهت، جهت اول این که اقدامات موفق و برجسته خودمان را تبلیغ کنیم و تبادل تجارب باشد و از جهت دیگر این که ما اقدامات شاخصی را که آنها انجام دادند و می‌شود بومی سازی کنیم در کشور بتوانیم از آن استفاده کنیم.
یکی دیگر از اهدافی که این نشست دنبال می‌کند، مباحث آموزشی است که بر اساس جلسات مختلفی که برگزار شد خصوصا جلسه‌ای که امروز داشتیم به یک راهکار مشترک رسیدیم برای برگزاری نشست‌های آموزشی یا به صورت برخط یا در قالب اعزام دانشجو و کارمند باشد و از طرف دیگر این نشست، چون کشورهای اسلامی هستند در جهت همگرایی کشورهای اسلامی بسیار بسیار موثر بوده و هست.
سوال: سوال دیگر این که چرا ایران؟ شما فرمودید ریاست با ترکیه است، چرا ایران میزبان چهارمین مجمع شده و این که ایران میزبان شده چه مزیت‌هایی می‌تواند در حوزه دیپلماسی برای ما داشته باشد؟
رحمانیان: ایران که به عنوان میزبان شده به این جهت است که خود این آمبودزمان تقریبا از اوائل دهه ۹۰ شکل گرفته به موجب اساسنامه هر ۴ سال یک بار یک کشور میزبان مجمع عمومی است و هر سال یک بار یک کشور میزبان هیئت مدیره است، امروز جلسه دوازدهم هیئت مدیره را داشتیم یعنی ۱۱ نشست در کشورهای مختلف برگزار شده و به صورت دوره‌ای در کشور‌ها داوطلب می‌شوند به جهت این که بتوانند از امتیازات میزبانی استفاده کنند که امتیازات میزبانی آن یکی از امتیازات میزبانی که دارد همین معرفی دستاورد‌ها است منتهی یک امتیاز دیگری که برای ما دارد و قابل توجه است شما می‌دانید که لابی صهیونیستی لابی استکبار جهانی و وابستگان به آنها، سیاست ایران هراسی و سیاست منزوی کردن ایران را دنبال می‌کنند، ما در کنار بهره‌های فنی و تخصصی و نظارتی که خود ما می‌بریم که در حقیقت دستاورد‌ها و توانمندی‌های خودمان را معرفی می‌کنیم، این در راستای خنثی کردن این سیاست است علاوه بر آن ما دستاورد‌های حقوقی و قانونی بسیار بسیار موفقی را داشتیم، قوانین بسیار فاخری را داریم که من در ادامه اشاره خواهم کرد که کشورهای منطقه چه اسلامی و چه کشورهای غیراسلامی بدانند که نظام جمهوری اسلامی یک نظام موفق و پیشرو در زمینه مسائل آمبودزمانی است و یکی از اهداف دیگر که ما دنبال می‌کردیم و می‌کنیم این است که بحث آمبودزمان، چون ریشه آن در کشورهای اروپایی است می‌خواهیم به کشورهای دنیا بفهمانیم که ریشه آمبودزمان در مبانی اسلامی و در مبانی ایرانی هست که این مبانی را بر اساس کار‌های پژوهشی و تحقیقاتی استخراج کردیم و در قالب نشست‌های تخصصی ارائه می‌دهیم، یعنی ایده‌های و تفکرات جدید و نویی را ارائه می‌دهیم ضمن اینکه دستاورد‌های بسیار موفقی در حوزه آی تی و دانش روز و هوش مصنوعی داشتیم که در این نشست ارائه شد و بعد از ظهر هم اعضای هیئت مدیره از این دستاورد‌ها بازدید کردند و همه تحسین کردند از این دستاورد‌ها و برای آنها برای بار اول بود.
سوال: آقای الماس، بفرمایید که ارزیابی شما از اجلاس تهران و میزبانی جمهوری اسلامی ایران چه هست؟
الماس: من قصد دارم که قدردانی کنم از میزبانی ایران و این تجربه بسیار خوبی که در ایران داشتم، آمدن به ایران و شرکت در این کنفرانس ما بسیار خوشحال و راضی بودیم از حضور در این نشست، چرا که نه تنها در حوزه فرهنگ و دیگر دستاورد‌های ایران، اما اوضاع آمبودزمان‌ها و مسائلی که در این نشست مطرح شد بسیار فوق العاده بود در همه کشورهای اسلامی، آمبودزمان‌ها وظیفه مدیریت اوضاع را با مردم دارند، اما در طی یک سال گذشته ما بیش از دو هزار پیام مردمی داشتیم و در نتیجه ۳۰۰ هزار موضوعی که ما در این زمینه داریم برای مطرح کردن ما شاهد رضایت عمومی در این زمینه بودیم و این نشان داد که کشورهای اسلامی در این زمینه از همه مناطق دنیا پیشروتر هستند و آن چیزی که ما به دنبال آن هستیم به شراکت بگذاریم، تجربیات موفق مان چه کشورهای ترکیه، چه آذربایجان و کشورهای دیگر ما می‌توانیم از همدیگر یاد بگیریم و این یک فرآیند آموزشی است و شکر خدا ایران یکی از پیشروترین کشور‌ها در این زمینه است و همه کشور‌ها می‌دانند این دستاورد‌ها را در زمینه مدیریت و ریاست بخش‌های اداری و از نظر میزبانی و این که کنفرانس را به خوبی برگزار بکند این بحث‌هایی که در افتتاحیه انجام شد باعث شد که ما هم افزایی بیشتری داشته باشیم و بسیار آمبودزمان‌ها می‌توانند نقش بسیار مفیدی را ایفا کنند در این زمینه و این مفهوم با توجه به کشورهای اسلامی و به نوعی حضرت محمد (ص) پیامبر اسلام این مفهوم را مطرح کرده و گفته که باید در این زمینه با مردم همفکری داشته باشد به نظر من ما داریم این فرهنگ را دنبال می‌کنیم، کشورهای اسلامی عملکرد بسیار عالی دارند و در کشورهای مختلف چه آذربایجان، ترکیه، ایران، پاکستان به دنبال این هستند که این ساز و کار را به خوبی انجام بدهند که همه کشورهای اسلامی باید آمبودزمان را داشته باشند و مفهوم آمبودزمان که این که ارزان است و این که هزینه‌های زیادی ندارد، اما سرعت بیشتری دارد، ما در کشوری مثل ایران نظام حقوقی و نظام دادگستری رسمی داریم، اما این دستاورد‌های بزرگ با توجه به حضوری که ما در ایران داشتیم، شراکت تجربیات مان بسیار عالی بود.
سوال: چه همکاری‌های مشترکی کشور شما داشته و می‌تواند داشته باشد با جمهوری اسلامی ایران؟ و همین طور بفرمایید که با توجه به شناختی که از قبل داشتید و در این اجلاس به دست آوردید اقدامات آمبودزمانی کشور ما را چطور ارزیابی می‌کنید؟
الماس: بسیار عالی بوده، همانطور که پیش از این گفتم، نهاد آمبودزمان ایران مانند دیگر نهاد‌های سراسر جهان بسیار عالی عمل کرده است، سازمان بازرسی کل کشور ایران همان فناوری را دارد که در کل جهان در حال استفاده است آنها توانمندی این را دارند که با توجه به سیستم‌های پیامگیری که الکترونیکی است بدون هیچ از دست دادن زمانی بتوانند که پیام‌ها را داشته باشند و ارزیابی بکنند، این ساز و کار‌ها نه تنها در کشورهای پیشرفته قابل مشاهده است بلکه ساز و کار حل و فصل شکایات و همین که نقش هوش مصنوعی را ایران در حال استفاده از آن است سازمان بازرسی کل کشور ایران تجربیاتش در این زمینه فوق العاده است و باید که سازمان کنفرانس اسلامی و همکاری اسلامی بتواند که از این تجربیات ایران استفاده کند، از تجربیاتی که در زمینه فناوری دارد استفاده کند و ما باید که در کل دنیا مراکز آموزشی از جمله کشورهای اسلامی داشته باشیم و از ایران دعوت می‌کنیم که تجربیات خود را در اختیار ما بگذارد و دوره‌های آموزشی، چه آنلاین، چه حضوری برای کشورهای مختلف و افراد مختلف داشته باشد حتی می‌توانیم که افراد اعزام بشوند به ایران و آموزش داشته باشند و از ایران یاد بگیرند که در ایران چه کار‌هایی انجام می‌شود درباره سوال شما باید بگویم که نه تنها آن چیزی که در ایران می‌بینیم الگو است، بلکه ایران پیشرو نیز است.
سوال: آقای رحمانیان، شما قرار بود که به ما هم راجع به ۱۳۶ توضیح بدهید این سامانه را، هم فرمودید که ما یکسری قوانین پیشرو در این زمینه داریم این را بفرمایید و این که من می‌خواهم کلا مهم‌ترین اقدامات آمبودزمانی جمهوری اسلامی ایران را برای ما تبیین و تشریح کنید.
رحمانیان: من ابتدا اشاره‌ای به قوانین داشته باشم و قبل از آن یک مطلبی را حیف است در این جا مطرح نکنم و آن این که کشور‌هایی که در این اجلاس دو روزه شرکت کردند، یک حضور گسترده، موثر و در بالاترین سطح داشتند.
سوال: صحبت‌های آقای دکتر الماس هم همین بود
رحمانیان: بله، چون کسانی که حضور دارند ترازشان تراز وزیر است و بیش از ۱۵ وزیر در این نشست حضور داشتند.
سوال: یعنی وزرای دادگستری کشور‌ها؟
رحمانیان: بله. ترازشان در حد وزیر است که شرکت دارند در این اجلاس دو روزه و علاوه بر آن امروز شاهد این بودیم که علاوه بر مقامات آمبودزمانی کشورهای سازمان همکاری اسلامی که ۲۲ کشور شرکت کردند که تقریبا میتوانم بگویم همه آنها در بالاترین سطح شرکت کردند، سفیران کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی هم در این نشست حضور داشتند بنابراین سطح شرکت کنندگان خارجی بسیار بسیار بالا بود این نشان دهنده دیپلماسی مقتدر سازمان بازرسی کل کشور در حوزه آمبودزمانی است و اقدامات برجسته آن است که مورد توجه کشورهای مختلف قرار گرفت بحمدالله ریاست محترم قوه قضائیه هم در این اجلاس حضور داشتند و فرمایشات بسیار بسیار مهم موثر و کلیدی داشتند که ان شاالله ما در ادامه کار مورد استفاده قرار خواهیم داد درباره برنامه‌های نظارت و بازرسی. اما راجع به قوانین و مقررات باید اشاره کنم که جمهوری اسلامی بحمدالله بایستی افتخار کند که از همه کشور‌ها پیشروتر است چرا پیشروتر است؟ به جهت این که در قانون اساسی جمهوری اسلامی ما اصول مختلفی داریم که موضوعات آن موضوعات آمبودزمانی است مثل اصل بیستم که همه افراد و ملت در برابر قانون برابر هستند همه از حقوق انسانی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی برابری بر هم دیگر برابرند یا اصل بیست و دوم که اشاره می‌کند که حیثیت، جان، مال، حقوق و شغل همه افراد از تعرض مصون است یا اصل بیست و سوم باز اشاره به ممنوعیت تفتیش عقاید را دارد یا اصل بیست و چهارم که بحث آزادی مطبوعات را مطرح می‌کند مگر این که مخل بر مبانی اسلام و یا حقوق عمومی باشد یا اصل بیست و پنجم که ممنوعیت استراق سمع را مطرح می‌کند یا اصل سی و هفتم که اصل برائت را مطرح می‌کند و اصول دیگری که اگر در قانون اساسی یک بررسی اجمالی بکنیم بسیاری از این اصول را می‌بینیم و به همین جهت این بسیار بسیار مهم است که قانون اساسی که خون بهای این ملت است پس از پیروزی انقلاب به ثمر رسیده یک قانون بسیار ارزشمندی است که واضعین قانون اساسی به اصول آمبودزمانی هم توجه داشتند در کنار قانون اساسی ما از قانون اساسی که بگذریم قوانین عادی بسیار فاخری را داریم از جمله قانون احترام به آزادی‌های مشروع و حفظ حقوق شهروندی است قانون دسترسی آزاد به اطلاعات است، قانون شفافیت قوای سه گانه است، قانون ارتقای سلامت نظام اداری است و قوانین مختلف دیگری که من به اختصار بعضی از قوانین عادی را عرض کردم، که اینها دستمایه ما در امر نظارت و بازرسی است و موضوع برنامه‌های نظارت و بازرسی است که ما برای این که بتوانیم وظایف خودمان را بهتر انجام بدهیم و در جهت اینکه بتوانیم اصول آمبودزمانی خودمان را به نحو صحیح انجام بدهیم دستگاه‌های مختلف را از حیث اجرای این قوانین مورد نظارت و بازرسی قرار می‌دهیم اینها قوانین بسیار فاخری است که در کشور ما وجود دارد، و بایستی افتخار کنیم که در نظام جمهوری اسلامی به وجود این قوانین، چون بسیاری از کشور‌ها که ما بررسی اجمالی کردیم یا قوانین در این سطح ندارند یا اگر هم داشته باشند به هیچ عنوان در حد و قیاس قوانین جمهوری اسلامی نیست.
سوال: راجع به سامانه ۱۳۶ توضیح بفرمایید.
رحمانیان: یکی از اقدامات برجسته آمبودزمانی که سازمان بازرسی کل کشور انجام داده و روز به روز دارد آن را متحول می‌کند و به روز‌تر می‌کند و از هوش مصنوعی استفاده کردیم سامانه ۱۳۶ است یا تلفن ۱۳۶ یا سامانه ۱۳۶ دات آی آر است، قبلا هم این وجود داشت ممکن است بعضی‌ها بگویند که چیز جدیدی نیست، اما تحولات بسیار جدیدی را ما در سازمان بازرسی کل کشور در دوره تحول و تعالی ایجاد کردیم با بهره گیری از هوش مصنوعی به نحوی که می‌توانیم ادعا کنیم که تنها سامانه‌ای است در نظام جمهوری اسلامی که با استفاده از هوش مصنوعی کار می‌کند. شما استحضار دارید که سامانه‌های مختلفی، دستگاه‌های مختلف به جهات مختلف و به جهت این که بتوانند ماموریت‌های خودشان را انجام بدهند دارند ولی هیچکدام از اینها مبتنی بر هوش مصنوعی نیست. فایده این سامانه چیست فایده این سامانه این است که می‌تواند شکایات و تظلمات مردم را در هر ساعت شبانه روز بدون هزینه، بدون واسطه و بدون توجه به اینکه موقعیت فرد چی است دریافت کند، این سامانه سریع خودش احراز هویت می‌کند که این شخصی که دارد صحبت می‌کند واقعاً آن شخص مورد نظر است یا نیست این سامانه شکایت مردم را در دسته بندی می‌کند، موضوع بندی می‌کند کسانی که از طریق اینترنتی بخواهند با ما در تماس باشند و به صورت مکتوب خودشان توانایی نوشتن نداشته باشند صوت را تبدیل به متن می‌کند متن را ارسال می‌کند به دستگاه‌های مربوطه به هر تعدادی باشد یعنی هیچ محدودیتی ندارد، چون خیلی از سامانه‌ها موقعی که شما تماس می‌گیرید باید پشت خط باشید به هیچ عنوان این محدودیت‌ها را ندارد.
سوال: در دسترس همه است؟
رحمانیان: بله، ارسال می‌کند به دستگاه‌های مربوطه پاسخ دستگاه مربوطه را پیگیری می‌کند یعنی اینجور نیست فقط ارسال بکند پاسخ که واصل شد ارسال می‌کند برای هر فردی که شاکی است اگر راضی شد که مختومه می‌شود اگر راضی نشد همکاران ما ورود نظارتی می‌کنند اگر حق به جانب شاکی باشد پرونده نظارتی تشکیل می‌دهند و ورود نظارت جدی و مؤثری به عمل می‌آید که بتوانند حقوق شاکی را استیفا کنند.
سوال: در استودیوی دیگرمان جناب حجت‌الاسلام و المسلمین آقای فرزانه رئیس مرکز آموزش و پژوهش سازمان بازرسی کل کشور حضور دارند. آقای فرزانه سلام بر شما خداقوت بفرمایید که مهم‌ترین تفاوت این اجلاس با اجلاس‌های پیشین چی است و اینکه آقای دکتر اشاره کرده‌اند که بیست و دو کشور در سطح عالی حضور دارند اگر نام کشور‌ها و اطلاعات بیشتری در این زمینه هم هست بفرمایید؟
آقای فرزانه: بسم‌الله الرحمن الرحیم. عرض سلام و تحیت دارم محضر سرکار عالی و بینندگان فرهیخته و شبکه خبر. محضر شما عرض کنم که مستحضر هستید امسال جمهوری اسلامی سعی کرد با رویکرد فراگیر با شعار محوری پاسخ‌های فراگیر و حکمرانی عادلانه این همگرایی بین کشورهای اسلامی برقرار کند یکی از ابزار‌های همفکری و هم‌افزایی بین کشورهای اسلامی تبادل تجارب است. امسال ما تجارب جمهوری اسلامی ایران را در عرصه علمی و فناوری خدمت همه اعضای هیئت‌ها و کشورهای مدعو ارائه کردیم و در محل نمایشگاه خدمتشان ارائه شد ریاست قوه قضاییه هم امروز که در یک جلسه تشریف داشتند تقدیر و تشکر کردند ما سعی کردیم همه محصولاتمان را به زبان‌های انگلیسی و عندالزوم عربی خدمت دوستان ارائه بدهیم. همه کشور‌هایی که از نمایشگاه حاشیه‌ای اجلاسیه بازدید کردند اذعان داشتند که جمهوری اسلامی هم در عرصه تقنینی، هم در عرصه اجرایی و هم در عرصه علمی سعی کرده توسعه به توان چندی را در سال‌های گذشته برنامه‌ریزی بکند. مثال عرض می‌کنم ما در حوزه شفافیت الگوی بومی را در حوزه خاورمیانه نداشتیم با توجه به نظام تقنینی سازمان بازرسی کل کشور طی دو سال گذشته الگوی بومی شفافیت را طراحی کرد و الحمد الله امسال هم به همت ریاست معزز سازمان بازرسی و طبق سند تحول و تعالی قوه قضاییه جشنواره شفافیت توسط سازمان بازرسی در مقام رصد و گزارش‌دهی به مردم ان‌شاءالله برگزار خواهد شد کشورهای مختلفی که در جلسه حاضر بودند از کشورهای همسایه مانند ترکیه پاکستان و تاجیکستان و آذربایجان و کشور‌هایی که در سطح مقامات عالی حاضر بودند همه اذعان داشتند که جمهوری اسلامی الگوی نوینی در هر عرصه کشورهای اسلامی است. امروز که با کشور عراق و نمایندگانشان به عنوان مدعو ویژه اجلاسیه صحبت می‌کردیم می‌گفتند ما همه این مستندات علمی را نیاز داریم و اینها برای کشور دوست و همسایه مان عراق می‌توانند الگو ساز باشد؛ بنابراین ما اعتقادمان بر این هست که همگرایی بین کشورهای اسلامی در عرصه تعاملی، تفکری و در نهایت هم افزایی محقق خواهد شد همچنان که رهبری معظم انقلاب هم فرمودند در راستای این هم افزایی می‌توانیم همگرایی کشورهای اسلامی را هم محقق بکنیم ان‌شاءالله تعالی.
سوال: آقای دکتر شما به همگرایی کشورهای اسلامی اشاره کردید من همین‌جا از شما می‌پرسم که الان این مجمع می‌تواند باعث فشار بین المللی علیه جنایت‌های رژیم صهیونیستی شود و اصلا می‌شود از این اجلاس برای فشار استفاده کرد به نفع کشور‌هایی مثل فلسطین، لبنان و امثال اینها و اصلاً نقش آمبودزمان‌ها در مستند سازی و جنایات جنگی که در غزه و اینها دارد رخ می‌دهد چی هست می‌تواند کمکی بکند در این زمینه یا نه؟
آقای فرزانه: خوب مستحضر هستید آمبودزمان‌ها یک چهره داخلی دارند که آن رسیدگی به شکایات مردم و شهروندان در عرصه ملی است که تضمین گر حقوق عامه است، اما یک چهره بین‌المللی هم دارد که امروز سازمان ملل هم بر این چهره صحه گذاشته و امروز آمبودزمان‌ها به عنوان نهاد میانجی گر در عرصه بین‌الملل می‌توانند نقش ایفا کنند و سازمان ملل متحد، دیوان دادگستری بین‌المللی هم این مسئله را پذیرفته ما در پیش‌نویس بیانیه که خدمت اعضای محترم ارائه کردیم و ان‌شاءالله به لطف الهی با اتفاق و اجماع فردا به تصویب خواهد رسید، تاسیس کمیته حقیقت‌یاب در راستای همگرایی بین کشورهای اسلامی در راستای یک هدف مشترک یعنی فلسطین و احیای حقوق مردم فلسطین در دستور کار هست در بیانیه هم محل توجه قرار گرفته، امروز آمبودزمان‌ها با توجه به صلاحیت‌های بین کشور‌ها و همچنین در عرصه بین‌الملل می‌توانند ابزاری باشد برای رشد افکار عمومی در عرصه بین‌الملل و امیدوار هستیم با همگرایی که بین کشورهای اسلامی عضو آمبودزمان‌ها سازمان همکاری اسلامی هست ما فردا بتوانیم این بیانیه را در راستای اجماع‌سازی کشورهای اسلامی در راستای هدف واحد یعنی فلسطین ان‌شاءالله محقق کنیم.
سوال: خیلی ممنونم از شما آقای دکتر فرزانه تا در خصوص بحث جنایات رژیم صهیونیستی هستیم من از آقای دکتر الماس بپرسم که اجلاسی که در تهران برگزار شد و جمهوری اسلامی ایران میزبانش است می‌تواند اقدامی علیه جنایات رژیم صهیونیستی انجام بدهد یا نه؟
الماس: همان طور که همکاران من قبلا هم گفتند یک نقشی که آمبودزمان‌ها دارند نقشه‌های داخلی و می‌توانند در حوزه قانونی خودشان اقدام کنند، اما زمانی که ما با همدیگر جمع می‌شویم و درباره حوزه‌های قانونی خودمان صحبت می‌کنیم ما می‌توانیم که در زمینه‌های اشتراکاتی که کشورهای اسلامی و کشورهای خودمان برای جلوگیری از نقض قانون در کشورهای اسلامی داریم می‌توانیم با همکاری یکدیگر محکوم کنیم این ظلم و جنایت‌ها را و نقض موارد نقض قانون را ما قطعنامه مراکش را داریم که لحن بسیار قوی بر ضد ظلم و جنایت تدوین شد و از مردم فلسطین حمایت کرد در نشست مدیران کلی که داشتیم هر کدام از اینها درک می‌کنند درد و رنجی که مردم فلسطین تحمل می‌کنند و ظلم و جنایاتی که اسرائیل در حال ارتکاب هست آنها درک می‌کنند ما در قطعنامه تهران همه آمبودزمان‌هایی که در این نشست هستند همانطور که گفتم بیست و سه آمبودزمان‌هایی حضور دارند آنها افراد بسیار مهمی هستند در سلسله مراتب نظام دادگستری کشور خودشان و به طور کلی اگر آنها با یک دیگر یک بیانیه تهران صادر بکند در قالب بیانیه تهران یک دستاورد بسیار بزرگی خواهد بود و نه تنها ابعاد بین‌المللی دارد بلکه کشورهای خودمان هم می‌تواند نتیجه اش را ببیند ما می‌توانیم محکوم بکنیم و خواستار حداکثر اقدام برای عاملان این جنایت بشویم، ما نمی‌توانیم برای اسکان مردم فلسطین نظری داشته باشیم، اما می‌توانیم از حقوق آنها حمایت کنیم و ما می‌توانیم یک نقشی و یک طرحی را در بیاندازیم و این در جهان اسلام ما می‌توانیم همکاری بکنیم برای بر طرف کردن مسائل جهانی.
سوال: آقای دکتر رحمانیان در خصوص نقش آمبودزمان‌ها، مجمعش و برای دفاع از فلسطین و کشور‌هایی مثل فلسطین و لبنان اگر شما نکته تکمیلی دارید بفرمایید و من می‌خواهم بعدش که درخصوص همین همکاری‌های قضایی که با این مجمع می‌تواند شکل بگیرد و تقویت بکند این همکاری‌های قضایی را نکات تان را بفرمایید؟
رحمانیان: راجع به آن سؤال اول که مطرح کردید همان‌جور که اشاره فرمودند یکی از وظایف آمبودزمان‌ها جلوگیری از نقض حقوق بشر، جلوگیری از نقض حقوق شهروندی و پیگیری از آن است، پیگیری از نقض حقوق شهروندی است و طبیعتاً جنایاتی که ما امروز شاهد آن هستیم که در فلسطین به صورت مشخص در غزه می‌شود مصداق بارز نقض حقوق بشری و نقض حقوق شهروندی است وظیفه آمبودزمان‌ها همین است که علاوه بر مسائل داخلی خودشان که به آن رسیدگی می‌کنند به مسائل بین‌المللی که مربوط به کشورهای دیگری که نفع حقوق شهروندی هست را به آن هم به اصطلاح رسیدگی کنند همگان اذعان دارند که رژیم صهیونیستی و این باند جنایتکار به هیچ یک از اصول اخلاقی و انسانی پایبند نیست حتی به حقوق جنگ هم پایبند نیست شما استحضار دارید که در حقوق جنگ مراکز درمانی، مراکز آموزشی اینها از هر گونه تعرض مستثنی هستند، خبرنگاران مستثنی هستند.
سوال: همین امروز یک خبرنگار به شهادت رسید؟
رحمانیان: بله، چه قدر زن و کودک و افراد سالمند افرادی که ناتوان بودند و کسانی که اسلحه به دست نگرفتند برای مقابله و به اصطلاح غیرنظامی بودن در همین مدت شهید شدند بنابراین این رژیم به هیچ یک از اصول و قواعد قانونی پایبند نیست و همراهی نمی‌کنند کاری را که ما در حوزه آمبودزمانی کردیم پیشنهادی که در نشست هیئت مدیره در سال گذشته در مراکش دادیم و بر اساس پیشنهاد جمهوری اسلامی و مشارکت و همراهی سایر اعضا تایید شد این بود که بیانیه‌ای صادر بشود در محکومیت رژیم صهیونیستی در رابطه با نسل‌کشی که امروز شاهد هستیم در غزه راه انداخت امروز از یکی از نسل‌کشی که راه انداخته از عملیات جنگی فراتر رفته یعنی به صورت عملیات غیرنظامی و آن چی است جلوگیری می‌کند از رساندن غذا و مواد دارویی به مردم مظلوم غزه که به این صورت اینها را از بین ببرد بنابراین این جنایاتی که دارد انجام می‌دهد پیشنهاد ما صدور بیانیه بود در آنجا که به حمدالله مورد استقبال قرار گرفت و بیانیه مراکش صادر شد و امروز در فرمایشاتی که اعضای محترم در افتتاحیه داشتند به صورت ویژه ریاست محترم قوه قضاییه به بحث غزه و فلسطین اشاره شد فیلم بسیار زیبا و ارزشمند و تکان دهنده‌ای توسط آمبودزمان‌ها نظام جمهوری اسلامی تهیه شده که همه در آنجا متاثر شدند و تحت تاثیر این فیلم قرار گرفتن در جلسه هیئت مدیره همه اعضای هیئت مدیره به اتفاق موضوع محکومیت جنایات رژیم صهیونیستی در غزه به اینکه ما صدای مردم غزه هستیم صدا و فریاد آنها هستیم مطرح کردیم و اتفاق‌نظر داشتند، اما ما به عنوان آمبودزمان‌ها نظام جمهوری اسلامی معتقدیم که باعث فراتر از این چیز‌ها اقدام بکنیم یعنی به صرف بیانیه راضی نباشیم و آن نکته‌ای که حضرت آقا فرمودند که کشورهای اسلامی که رابطه دارند با رژیم صهیونیستی روابط خودش را قطع کنند یا محدود کنند حالا این رابطه، رابطه سیاسی، اجتماعی، فرهنگی باشد با اولویت مباحث اقتصادی و آمبودزمان‌ها این ظرفیت و توانایی را دارند که الزام کنند و تحت فشار قرار بدهند حاکمیت‌های خودشان که با رژیم صهیونیستی در ارتباط هستند که ارتباطات خودشان هم بسیار محدود کنند و یا اینکه قطع کنند.
سوال: آقای دکتر فرزانه در خصوص نقش سازمان بازرسی برای تقویت، همگرایی و هم افزایی بین کشورهای عضو مجمع بفرمایید؟
آقای فرزانه: سازمان بازرسی به عنوان عالی‌ترین مقام نظارتی در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران حلقه وصلی است بین نظام قضایی و اداری کشور و نهاد‌های آمبودزمان‌هایی دیگر ببینید ما در عرصه داخلی خودمان الان تجارب خیلی خوبی را داریم و این تجارب برای همه کشور‌ها قابل تقدیر و استفاده است در عین حال سازمان بازرسی کل کشور طبق یک برنامه ریزی جامعه‌ای که در عرصه تعاملات بین‌المللی طی سال‌های گذشته طراحی کرده اقدام به برگزاری نشست‌های تخصصی با رویکرد آموزشی و پژوهشی کرده و حتی در بیانیه تهران هم پیشنهاد شده که ما بتوانیم در راستای تعاملات حداکثری در راستای هم افزایی و همان همگرایی بین امت اسلامی ظرفیت‌های مشترک مان را یک شناسایی بکنیم و بعد از رصد این ظرفیت‌های مشترک آنها را منتقل بکنیم پیشنهاد شد آکادمی مشترک آموزشی پژوهشی بین کشورهای اسلامی ایجاد بشود سازمان بازرسی کل کشور آمادگی خود را برای میزبانی این آکادمی اعلام کرد و ما فکر می‌کنیم که عنصر تعاملات علمی می‌تواند بسیار برای کشورهای اسلامی مؤثر باشد مستحضر هستید همچنان که رهبری معظم انقلاب فرمودند اگر کشورهای اسلامی بتوانند در عرصه علمی در عرصه بین المللی اثر گذار باشند می‌توانند نقش خودشان هم‌افزا کنند لذا من فکر می‌کنم این اتفاقی که در بیانیه تهران ان‌شاءالله رقم خواهد خورد فصل نوینی در تعاملات بین‌المللی سازمان، جمهوری اسلامی و فضای آمبودزمانی کشور باشد بالطبع اگر اتفاق بیفتد و سازمان بازرسی سعی خواهد کرد به عنوان یک نقطه ثقل در بین آمبودزمان‌های اسلامی محور توسعه دانشی در عرصه آموزشی و پژوهشی بین کشورهای اسلامی باشد همچنین که آقای دکتر رحمانیان فرمودند ما در عرصه فناوری هم نوآوری‌ها و خلاقیت‌های ویژه‌ای را داشتیم به نظر می‌رسد این اتفاق در سامانه ۱۳۶ افتاده و برای همه عزیزان در آمبودزمان تهران و اجلاسیه تهران جدید و نوآور بود هم می‌توان به عنوان یک الگوی طراحی بشود خیلی از کشورهای اسلامی هم ایده‌های خوبی‌ها را دارند ما اعتقادمان است که این همگرایی در راستای تقویت آمبودزمان‌ها می‌تواند نقش تعالی همه کشورهای اسلامی را فراهم کند.
سوال: دکتر الماس دهد جمع‌بندی تان را از صحبت‌هایتان و آنچه که در این اجلاس گذشته بفرمایید؟
الماس: اجازه بدهید که اول نقش کشورهای دیگر را بگویم آمبودزمان ترکیه یک کتاب ویژه‌ای را ارائه کرده‌اند که شامل جزئیات همه نقش‌هایی که ایفا کرده در این زمینه، همچنین در تمام رنج‌هایی که مردم غزه تحمل کرده‌اند از جمله کودکان و زنان و آن نقشی که باید داشته باشند و حقوقی که ازشان گرفته شده آنها یک گاهنامه‌ای را طراحی کرده بودند که در هر کدوم از آنها یک پیامی از رئیس، دبیر کل، معاون و همه آنها شامل محکومیت‌های ضد اسرائیل بود این گاهنامه‌ها در سراسر جهان پخش می‌شود و آکادمی و قضایی آنها را مشاهده می‌کنند به نظر من تاثیر که داشته بسیار ویژه و گسترده بوده و در زمینه‌های مختلف در کریدور‌های مختلف دنیا و در شناساندن عدالت و دادگستری یا اسلامی در این زمینه مؤثر بودند ما شاهدیم که آمبودزمان‌های شما پلتفرم‌های خودشان را دارند که در زمینه‌های بین‌المللی در نهاد‌های آمبودزمان‌های بین‌المللی و کشورهای اسلامی از جمله سازمان همکاری اسلامی در جریان است و باید که در این زمینه نقش بیشتری را ایفا کنیم ما در جیبوتی کشورهای اسلامی همه وزرا می‌توانند ایفای نقش بکنند در طی سه سال اخیر ما بهبود‌های بسیار خوبی را در زمینه‌های آموزشی، ایجاد آگاهی و ایجاد اعتماد و تعریف نقش و همکاری در این زمینه ما در آینده می‌توانیم که قوی‌تر باشیم و صدایمان شنیده بشود.
سوال: اگر نکته پایانی دارید بفرمایید؟
رحمانیان: ما سعی کردیم دستاورد‌های جدید خودمان را ارائه دهیم یکی از دستاورد‌های جدیدی که ارائه دادیم راه‌اندازی سایت آمبودزمانی نظام جمهوری اسلامی و سازمان بازرسی کل کشور است که این سایت فعال شده است که می‌توانند از دستاورد‌های آمبودزمان‌ها جمهوری اسلامی و سایر کشور‌ها به صورت بین المللی استفاده کنند.
نظر شما