حضور دانشگاه‌های ایران در نظام رتبه بندی بین‌المللی صعودی شد

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، سیداحمد فاضل زاده با اشاره به اهداف رتبه‌بندی‌های جهانی در حوزه آموزش عالی گفت: یکی از اهداف رتبه بندی این است که بحث مرجعیت علمی را مشخص می‌کند و در واقع رتبه‌بندی نشان می‌دهد که کدام دانشگاه در چه حوزه‌ای شاخص است و یک کارکرد دیگر رتبه‌بندی، بازاریابی برای جذب دانشجویان خارجی است، افزود: به این ترتیب دانشگاه‌ها جذابیت‌های خود را از طریق رتبه‌بندی‌ها معرفی می‌کنند، ضمن اینکه فرصتی برای جذب طرح‌های ملی و بین‌المللی کشور‌ها است.
وی گفت: زمانی که این شاخص‌های رتبه‌بندی در سطح جهانی، منطقه‌ای و ملی معرفی می‌شود، کشور‌ها و سازمان‌های بین‌المللی به دانشگاه‌هایی که مأموریت آن شاخص خاص را به خوبی انجام داده، طرح محول کنند، بنابراین رتبه‌بندی تنها یک عدد و رتبه نیست بلکه در پس آن سیاست‌های مختلفی وجود دارد.
رئیس موسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC)، افزود: یکی از مهمترین اهداف رتبه‌بندی، هدایت دانشجویان در مقاطع کارشناسی و تحصیلات تکمیلی است و اینکه دانشجویان به سمت کدام دانشگاه یا کدام رشته بروند یا حتی بهترین دانشگاه‌های جهان نیز وقتی موضوعی به آنها نگاه کنیم الزاماً در همه رشته‌ها رتبه‌های بالایی ندارند، به عنوان نمونه ممکن است یک دانشگاهی که در رتبه پنجاهم جهان قرار داشته باشد، اما در یک رشته خاص رتبه دوم را داشته باشد و این موضوع نشان دهنده تجمع اساتید برجسته و امکانات در آن رشته خاص آن دانشگاه است.
فاضل زاده گفت: گاهی ممکن است دانشجویی یا پژوهشگری با نگاه به عنوان و شهرت یک دانشگاه آن را انتخاب کند، اما ممکن است در آن رشته خاص جایگاه خوبی نداشته باشد. البته دانشگاه‌های دارای رتبه بالا معمولاً استاندارد‌های خوبی دارند و در ایجاد رشته‌ها تناسب را رعایت می‌کنند، اما معمولاً دانشگاه‌های متوسط و کوچک بیشتر در یک یا چند رشته به صورت محدود فعالیت می‌کنند.
وی افزود: در حال حاضر حدود ۱۰ نظام رتبه‌بندی بین‌المللی شامل رتبه‌بندی کیو اس (QS)، رتبه‌بندی آموزش عالی تایمز (Times Higher Education)، رتبه‌بندی شانگهای Shanghai، رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان اسلام ISC، رتبه‌بندی جهانی CWUR، رتبه‌بندی نیچر ایندکس nature-index، رتبه‌بندی وبومتریکس Webometrics، رتبه‌بندی گرین متریک (UI GreenMetric World University Ranking on Sustainability)، رتبه‌بندی USNews و نظام رتبه‌بندی لایدن هستند که نسبت به درجه بندی دانشگاه‌های دنیا اقدام می‌کنند.
تعداد دانشگاه ایرانی در تایمز در رتبه‌بندی ۲۰۲۴ به ۷۳ مورد رسید که نسبت به ۶۵ دانشگاه رتبه‌بندی ۲۰۲۳ و ۵۸ دانشگاه رتبه‌بندی ۲۰۲۲ رشد قابل توجهی را نشان می‌دهد. نظام رتبه‌بندی بین‌المللی تایمز نتایج رتبه‌بندی موضوعی سال ۲۰۲۴ خود را منتشر کرد که براساس آن ۷۳ دانشگاه ایرانی حضور قابل توجهی در حوزه‌های مهندسی، علوم پایه و پزشکی داشتند.
وی گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد که ۱۸۱ بار نام دانشگاه‌های ایرانی در میان رشته‌های موضوعی در این رتبه‌بندی تکرار شده است و از میان دانشگاه‌ها، دانشگاه صنعتی شریف با رتبه ۱۲۶-۱۵۰ در حوزه موضوعی مهندسی بهترین رتبه را در میان دانشگاه‌های ایران دارد.