• شهروند خبرنگار
  • شهروند خبرنگار آرشیو
امروز: -
  • صفحه نخست
  • سیاسی
  • اقتصادی
  • اجتماعی
  • علمی و فرهنگی
  • استانها
  • بین الملل
  • ورزشی
  • عکس
  • فیلم
  • شهروندخبرنگار
  • رویداد
پخش زنده
امروز: -
پخش زنده
نسخه اصلی
کد خبر: ۲۷۹۷۸۱۴
تاریخ انتشار: ۲۹ مرداد ۱۳۹۹ - ۱۳:۰۰
ایلام » علمی فرهنگی

معرفی قلعه والی شهر ایلام

این قلعه مربوط به دوره قاجار است که در دشت میان کوهی ایلام و در بالای تپه چگا میرک (خیابان پاسداران کنونی شهر ایلام) در سال ۱۳۲۶ هجری قمری ساخته شده‌است.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز ایلام؛ در مورد تاریخچه قلعه والی چنانچه از سنگ نوشته‌ای که در تخت خان معرفی قلعه والی شهر ایلام(محله‌ای در ۱۵ کیلومتری شمال شرقی صالح آباد-ایلام) پیداست چنین آمده که غلام رضاخان بعد از ذکر چندین سطر از کار‌های انجام شده خود می‌نویسد:امر به ساختن قلعه حسین‌آباد فیلی که مشهور به ده بالا است نمودم.

معرفی قلعه والی ایلام
قلعه والی در زمینی به مساحت ۱۷/۴۶۸۷ متر مربع احداث شده است که از این مقدار زمین، فضای سبزی به مساحت ۴/۱۷۹۲ متر مربع در ضلع جنوبی باقی مانده‌است. قلعه نمای جنوبی و شکلی تقریباً ذوزنقه‌ای دارد این قلعه زیر بنایی برابر ۰۱/۱۴۶۶ متر مربع دارد و مساحت حیاط درونی آن برابر ۴/۱۳۶۳ متر مربع است.
 
قلعه والی در زمان ساخت در فضایی کاملاً باز ساخته شده، ولی با پیش رفت شهرنشینی اطراف آن با ساختمان‌های مسکونی و اداری محصور گردید.
 
چشمه بی بی، آب این قلعه را تأمین می‌کرده‌است که به سبک گذشته با استفاده از تنبوشه آب چشمه به محوطه حیاط مرکزی قلعه هدایت می‌شده‌است.
 
تاریخچه و موقعیت
موقعیت قلعه به نحوی است که از سمت شمال با کوچه‌ای شش متری و از سمت غرب با خیابانی هشت متری از ساختمان‌های مسکونی اطراف خود جدا شده‌است. از شرق نیز با ساختمان اداری اداره کل امور اقتصاد و دارائی ایلام محصور شده شده‌است و از جنوب به خیابان پاسداران منتهی می‌شود. در ضلع شمالی قلعه تالار (شاه‌نشین) زیبایی وجود دارد که ابعاد و اندازه داخلی آن بزرگتر از سایر اطاق‌ها می‌باشد.
 
معرفی قلعه والی شهر ایلام
 
 
در وسط تالار حوض کوچکی قرار دارد که اطراف و داخل آن با سنگ مرمر مزین شده بود و در زمان بازسازی با کاشی‌های رنگی تزئین گردید.
این حوض در اطراف چشمه‌ای که در آن زمان پرآب بوده ساخته شده، ولی به مرور زمان این چشمه خشک و کم‌آب شده بود و برای اینکه حالت نمادین چشمه حفظ شود در باسازی قلعه با اجرای لوله کشی این قسمت نیز مرمت گردید تا به دست فراموشی سپرده نشود.
وجود نرده‌های مشبک آجری به رنگ فیروزه‌ای، تراس‌های سرپوشیده ضلع جنوبی همراه با پنجره‌های مشبک با شیشه‌های الوان، اورسی‌های قلعه، ستون‌های دایره‌ای، سرستون‌های منقوش در ایوان، قوس‌های کمانی و تزئینی و کاربندی بالای آن با کاشی‌های رنگی، درختان بلند و کهنسال کاج و حوض مستطیل شکل در صحن جلوی قلعه چشم‌انداز کاملاً زیبایی به قلعه و معماری آن داده‌است.
 
بازسازی قلعه
قلعه والی در زمان جنگ تحمیلی تا حدود ۵۰٪ تخریب شد که در سال ۱۳۶۷ با همکاری سازمان میراث فرهنگی بعد از دو سال تلاش بی‌وقفه در سال ۱۳۶۹ بازسازی آن به اتمام رسید و در اختیار مدیریت میراث فرهنگی استان ایلام قرار گرفت و در جریان بازسازی سعی بر آن شد که معماری و سبک دیرینه آن حفظ و تغییراتی در آن داده نشود، ولی با توجه به این مسئله، تغییراتی جزئی از قبیل کارگزاری تیرآهن در سقف ایوان‌های قلعه، سقف خرپشته‌ها و در اجرای طاق ضربی آنها، حذف یا اضافه کردن دیوار در اتاق‌ها و ... داده شد.
 
ویژگی‌های معماری قلعه والی

اکثر اتاق‌های قلعه تبادل داخلی داشته و تودرتو بنا شده‌اند، قلعه دارای ۲۰ اتاق بزرگ، پنج اتاق کوچک، چهار ایوان و دو تراس کوچک در ضلع جنوبی است. ضلع شرقی و غربی قلعه کاملاً با هم قرینه بوده و با کف حیاط اختلاف ارتفاعی حدود ۸۰ سانتیمتر دارند و با چهار پله سنگی با کف اتاق‌ها و ایوان‌ها ارتباط دارند.
قلعه با سه راه پله با چرخشی ۹۰درجه به پشت بام متصل می‌شود. قلعه دو برج نگهبانی به صورت نیم دایره در راس ضلع شمال شرقی و شمال غربی دارد و اطراف آن کنگره‌هایی جهت قرار گرفتن نگهبان‌ها برای دیده‌بانی وجود دارد.
در داخل راهرو‌ها محل‌هایی به صورت طاق نما در دیوار احداث گردیده که محل استقرار نگهبانان بوده‌است. در راهرو مدخل ورودی ضلع شرقی، همچنین داخل اتاق شاه‌نشین و قسمت ورودی نگهبانی، سقف‌ها با کاشی‌های رنگی کار بندی و به وسیله گچبری‌های زیبایی تزیین شده‌اند در این قلعه شش زیر زمین در سه ضلع شمال، غرب و شرق وجود داردکه ارتفاع آن‌ها تا زیر سقف دو متر است و روشنایی آن‌ها به وسیله پنجره‌های مشبک آجری و رنگی از داخل حیاط تأمین می‌گردد.
 
قلعه مذکور سه در ورودی در سه ضلع جنوب شرق و غرب دارد. ورودی اصلی قلعه در ضلع جنوبی قرار گرفته که با ۱۱ پله۲۰ سانتیمتری به داخل اتاق نگهبانی و سپس با هشت پله دیگر به کف حیاط مرتبط می‌شود.
 
معرفی قلعه والی شهر ایلام
 
 
ورودی قلعه به سبک یونانی بنا شده بود. دیگر در‌های قلعه به صورت خصوصی بوده یا برای تردد مهمان‌ها احداث شده‌اند که با راهرو‌هایی سرپوشیده به داخل حیاط قلعه مرتبط می‌شوند، در منتهی‌الیه درب‌ها دو هشتی وجود دارد که نور تعدادی از اتاق‌ها از آنجا تأمین می‌شود این هشتی‌ها که در داخل یکی از آن‌ها حوض کوچکی وجود دارد به هشت ضلع تقسیم می‌شوند.
شکستگی در آجر‌ها و اجرای طاق نما‌هایی در دیوار، اجرای انواع قوس بر سرنعل درگاه‌ها و تزئینات آجری بالای آن‌ها زیبایی خاصی به هشتی‌ها داده‌است.

آینه کاری در سقف اتاق‌ها معمول بوده که بقایایی از آن در یکی از اتاق‌های ضلع غربی که به نحو بسیار زیبای اجرا گردیده بر جای مانده‌است. گچبری بر روی دیوار‌ها و سقف اتاق شاه‌نشین به صورت نقوشی از گل و گیاه اجرا گردیده‌است. سنگ ازاره نمای بیرونی دیوار از سنگ‌های تراشیده شده مستطیلی شکل است که حالت برجسته نقش‌های اسلیمی مختلف آن، در نمای دیوار بکار رفته شده‌است.
 
این اثر تاریخی و فرهنگی در تاریخ ۱۹ خرداد ۱۳۷۶ با شمارهٔ ثبت ۱۷۹۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.
 
 
 
بازدید از صفحه اول
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
گزارش خطا
Bookmark and Share
X Share
Telegram Google Plus Linkdin
ایتا سروش
عضویت در خبرنامه
نظر شما
آخرین اخبار
هشدار در خصوص آبگرفتگی معابر و سیلابی شدن مسیل‌ها در چهارمحال و بختیاری
رونمایی از دو کتاب پژوهشی–آموزشی در حوزه موسیقی دستگاهی ایران
بیش از ۳ هزار دانش‌آموز دختر یزدی میهمان باغ‌موزه دفاع مقدس شدند
هزینه واردات بنزین در لایحه بودجه ۱۴۰۵ معادل کل یارانه کالا‌های اساسی است
خدمات سلامت رایگان قرارگاه جهادی سجادیه به اهالی خودنکلا
سانحه رانندگی با یک جانباخته در بزرگراه شهید چراغچی مشهد
پخت و توزیع نان سورک در تفت
برگزاری آزمون نظام مهندسی در کهگیلویه و بویراحمد
پیکر مرحومه بی بی نزاکت گلستانی مادر شهید جاوید الاثر «بهرام درود» بر دستان مردم قدرشناس گچساران تشییع و در قطعه صالحین بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
درخشش هنرمندان صداوسیمای آبادان در جشنواره‌ی ابوذر
مراسم محوری نه دی در مسجد انقلاب بجنورد برگزار می‌شود
اعزام کاروان بانوان فرهنگی شهرستان بهمئی به مناطق عملیاتی
برد استقلال خوزستان پس از ۳ ماه
عراقچی: وزارت خارجه حامی صادرات محصولات فناورانه است
پدر شهید والامقام مهرداد هدایتی به فرزند شهیدش پیوست
اعزام کاروان فرهنگیان شهرستان لنده عازم مناطق عملیاتی جنوب کشور
کاروان خانوادگی قهرمان من عازم کرمان شد
بازدید استاندار آذربایجان‌غربی از پروژه هتل سه‌ستاره اشنویه
رویداد‌های فرهنگی و هنری قزوین؛ از ثبت آثار ملی تا رونمایی از اشعار محلی
دستگیری ۳ مخل نظم و امنیت در خلیل‌ آباد
  • پربازدیدها
  • پر بحث ترین ها
پاسخ کوبنده ایران به غربیها: «غنی سازی صفر» درکار نیست
قطع گاز برخی مشترکان، فردا در شیراز
اعمال لیلة الرغائب یا شب آرزو‌ها
سقف مهریه تابع اراده طرفین است؛ حمایت کیفری تا ۱۴ سکه
۸۰۰ هزار نفر در صف انتظار وام ازدواج و فرزندآوری
افزایش مستمری مددجویان کمیته امداد و بهزیستی در سال ۱۴۰۵
بارش برف و باران در غرب کشور، امروز ۳ دی ماه
پیام تبریک قالیباف به مناسبت سالروز میلاد حضرت عیسی (ع)
توافق جدید ایران، روسیه و آذربایجان برای تثبیت نرخ‌های کریدور شمال-جنوب
حریفان احتمالی ایران پیش از جام جهانی فوتبال ۲۰۲۶
بخشنامه جدید فروش محصولات سایپا ویژه خودرو فرسوده
قوه قضائیه آماده برخورد با متخلفان حوزه تنظیم بازار و احتکار
صفحه نخست روزنامه‌های ورزشی ۳ دی
توافق جدید ایران و آذربایجان برای کاهش ترافیک کامیون‌ها در مرز آستارا
افزایش معافیت مالیاتی تا سقف ۴۰ میلیون تومان
قالیباف: ریشه بحران آب در ضعف حکمرانی مصرف است  (۱ نظر)
انسداد چاه‌های غیر مجاز آب در کوچه باغ‌های دشت ورامین  (۱ نظر)
اژه‌ای: مقابله دستگاه قضا با فساد، گزینشی نیست  (۱ نظر)
آمریکا ۱۰۴ غیرنظامی را کشت  (۱ نظر)
مدارس آذربایجان‌غربی روز چهارشنبه ۳ دی ماه تعطیل شد  (۱ نظر)
توقیف سومین نفتکش عازم ونزوئلا از سوی آمریکا  (۱ نظر)
برگزاری یادواره شهدای کارگر بسیجی در مشهد  (۱ نظر)
این بار سلاح سرما علیه مردم غزه  (۱ نظر)