خسارتهای سیل مازندران

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، پیرزن روستایی با چهره ای خسته و چشمانی نگران، به جاده چشم دوخته است. جاده ای که قرار است شاهد سفرهای مسئولان پس از سیل باشد. اهالی او را ننه مرجان صدا می زنند و بزرگتر خود می دانند اما این بزرگتر، حالا همه زندگی خود را در آب و گل می بیند.

سیل ویرانگری که نه تنها همه روستا، بلکه 12 شهرستان مازندران را غرق در خسارت بیش از 2 هزار میلیارد تومانی کرد! مازندران با حدود 24هزارکیلومترمربع وسعت، از اقلیمی مرطوب ومعتدل برخوردار است. میانگین بارندگی های سالانه این استان حدود 650 میلی متر است که ازمیانگین کشوری 450 میلی متر بالاتر است. وقوع بارندگی ها درفصول مختلف سال نیز درمازندران ضمن زمینه سازی برای بهره گیری هرچه بیشتر ازاین موهبت الهی، به دلیل برخی کاستی ها موجب بروز مشکلاتی نیز می شود که ازجمله آن می توان به وقوع سیلاب، کنترل نکردن حجم آب ورودی به شبکه فاضلاب، آبگرفتگی معابر وخیابان ها، مشکلاتی درتردد افراد و خودروها و نارضایتی عمومی اشاره کرد. سیل اوایل امسال مازندران بار دیگر توجه عمومی را به معضل سال های اخیر استان جلب کرده است.

چرا سیل ؟

پورکرمی از کارشناسان منابع طبیعی مازندران يكي از عوامل اصلي جاري شدن سيل طي سال هاي اخير در مازندران را كاهش سطح جنگل هاي استان مي داند و می گوید: مساحت جنگل شمال كشور در 30 سال گذشته 22 درصد كاهش يافت و 17 درصد اين كاهش حجم جنگل مربوط به 20 سال اخير بود.

به گفته این پژوهشگر، از سویی دیگر، دستكاري هاي غير اصولي در محيط طبيعي زمين، مهمترين ويژگي ساخت و سازهاي گسترده در سه دهه اخير بوده است. در اين ميان، شبكه زهكش طبيعي و به ويژه رودخانه ها بيش از سايرعناصر طبيعي مورد تعرض قرار گرفته اند بطوریکه جابه جايي مسير، تغيير نامناسب هندسه رودخانه، تعرض به پهنه سيلابي، برداشت بي رويه شن وماسه، اجراي سازه هاي نامناسب روي رودخانه ها و رهاسازي زباله، پساب و فاضلاب به محيط رودخانه بخشي از دستكاري هاي انسان در طبیعت بوده است.

داداشی معاون اداره کل مدیدریت بحران مازندران گفت: سیل اخیر به بخش های مختلف تأسیسات زیربنایی مانند راه های ارتباطی اصلی و فرعی روستایی، پل ها و دیواره های حفاظتی رودخانه ها، خطوط انتقال برق و مخابرات، واحدهای مسکونی، زمین های کشاورزی 12 شهرستان بیش از 2 هزار میلیارد تومان، خسارت وارد کرد و این درحالی است که حدود 70 درصد از اعتباراتی که از ستاد حوادث غیرمترقبه کشور برای اجرای طرح های پیشگیری از بلایای طبیعی اختصاص می یابد، برای جبران خسارت های سیل است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران هم گفت: از 7 هزار کیلومتر رودخانه های استان، حدود پنج هزار کیلومتر جزو رودخانه های طغیانی است که نیاز به اعتبار برای ساماندهی دارد. سردهنه بیشتر رودخانه ها سنتی بوده و برای اعمال تغییرات درآن ها و نصب تجهیزات پیشرفته نیاز به اعتبارات ملی است.

ابراهیمی بیشتر پل های موجود بر روی رودخانه های استان را غیراستاندارد دانست و افزود: این پل ها عرض کمی دارند و گوشواره های آنها افتاده که سبب انباشت رسوب و بالا آمدن سطح آب و جاری شدن آب رودخانه در معابر و خیابان ها می شود. حریم رودخانه ها مشخص نیست و اقدام برای نشانه گذاری آن بیش از چهار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.

مسئولان چه کردند؟

مدیرعامل آب منطقه ای مازندران نیز از تصویب طرح جامع مهندسی رودخانه های استان خبر داد و گفت: مطالعات این طرح تاکنون حدود 90 درصد پیشرفت داشته است.

محمدابراهیم یخکشی افزود: در این طرح، هزار و 680 کیلومتر رودخانه درباره بسیاری از مسایل مورد نیاز مانند ساماندهی، لایروبی و شناسایی مناطق حادثه خیز با اعتبار 13میلیارد تومان بررسی می شود.

مدیرکل جهادکشاورزی مازندران هم با اشاره به خسارت بیش از 600 میلیارد تومانی سیل به بخش کشاورزی استان گفت: پرداخت غرامت به خسارت دیدگان این بخش آغاز شده است و حتی به کشاورزانی که عضو صندوق بیمه محوصلات کشاورزی نیستند هم پرداخت می شود.

شهیدی فر افزود: کارشناسان این صندوق نیز، با اعزام به مناطق سیل زده، در حال معرفی خسارت دیدگان به بانکها برای دریافت غرامت هستند. وی با بیان اینکه فقفط نیمی از اعتبارات مصوب دولت برای جبران خسارتها، تاکنون اختصاص یافته است تصریح کرد: از همان مبلغ نیز تاکنون  کمتر از 30 درصد وارد استان شده است.

مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی مازندران هم از پرداخت تسهیلات بلاعوض معیشتی خانوارها تا 2 میلیون تومان و تسهیلات بلاعوض نوسازی واحدهای خسارت دیده تا 12 میلیون تومان خبر داد و گفت: بقیه تسهیلات مورد نیاز این واحدها نیز در قالب وام های کم بهره 4 درصدی پرداخت می شود. خانی نوذری افزود: متقاضیان می توانند به ادارات بنیاد مسکن شهرستانها مراجعه کنند.

گفته های مسئولان نشان می دهد همگی درحال تلاش برای برطرف کردن دغدغه های سیل زدگان هستند اما  ننه مرجان همچنان نگران است! نگران از اینکه شرایط جسمی و مالی مناسبی برای مراجعه به ادارات ندارد! و با توجه به محرومیتهای شدیدی که سالها با آن دست و پنجه نرم کرده است، همچنان نمی داند چگونه باید اقدام کند؟ از سویی دیگر، سیل زدگان مازندران، نگرانی بسیار مهمتری نیز دارند! آنها نمی دانند باران بعدی هم آیا تبدیل به سیل می شود؟ آیا باز هم باید شاهد نابودی زندگی و معیشت خود در آب و گل باشند؟

با توجه به گفته های مسئولان و کارشناسان و نیز ادامه دغدغه های عمومی درباره تداوم روند کنونی مدیریت  آبهای سطحی در مازندران، به نظر می رسد ننه مرجان و دیگر ساکنان مسیل های مازندران، نباید منتظر برنامه های کوتاه مدتی مانند هدایت روان آب ها و لایروبی مسیر رودخانه ها باشند. سیل همچنان در مازندران می تازد و مسئولان دلخوش به آینده ای تدوین شده روی کاغذ هستند و در این بین، ساکنان مناطق سیل خیز استان هستند که تاوان کندی در اجرای امور وعده داده شده را می دهند..